สำหรับผู้หญิงหลาย ๆ คน ดูเหมือนว่าเครื่องประดับทองได้มีการแปรบทบาท กลายเป็นส่วนประกอบ
สำคัญที่ส่งผลต่อการปรากฏกายอย่างเฉิดฉายเมื่อต้องพบปะผู้คน ด้วยเหตุนี้ทางสมาพันธ์ผู้ค้าทองคำโลก (World Gold Council) จึงได้มีการจัดทำงานวิจัยลูกค้าทองกลุ่มหลัก ๆ ขึ้น โดยเน้นการสำรวจในกลุ่มคนที่มีความเชื่อว่า “เครื่องประดับทอง... เป็นได้มากกว่าเครื่องประดับธรรมดา ๆ” และมีพฤติกรรมการเลือกสวมใส่ทองคำ ที่เนื่องมาจากความรู้สึกส่วนตน โดยเชื่อว่าเครื่องประดับทองสามารถทำให้ตนมีรูปโฉมที่ดูสวยสมบูรณ์แบบได้มากยิ่งขึ้น
จากการสำรวจพบว่าทัศนคติที่เปลี่ยนไปของลูกค้า มีผลให้เครื่องประดับทองคำต้องเปลี่ยนบทบาท ซึ่งเป็นเหตุผลมีศักยภาพอย่างยิ่งยวดต่อแนวความคิดในการซื้อทองคำเพื่อตนเอง

ด้วยวิถีชีวิตที่วุ่นวายและมีภาระมากขึ้น ผู้หญิงจึงเลือกที่จะปรับสมดุลทางอารมณ์ และชีวิตประจำวันใหม่ หลายคนเลือกที่จะทำให้ตนเองมีอารมณ์ที่ดีขึ้นด้วย การช้อปปิ้ง สังสรรค์กับเพื่อนฝูง ซื้อของเพื่อเป็นรางวัลให้กับตนเอง ออกไปทำงานนอกบ้าน และแสดงออกทางความคิดอย่างอิสระเสรี โดยการขยายวงกว้างของแนวคิดแบบนี้จะเห็นได้อย่างเด่นชัดในกลุ่มประเทศโลกตะวันออก ซึ่งจัดเป็นสัญญาณที่ดี ทำให้ผู้ค้าต้องหันมาทำการตลาดและออกแบบเครื่องประดับทองในรูปแบบใหม่ เพื่อตอบสนองการปรับเปลี่ยนดังกล่าวได้อย่างมีประสิทธิภาพ

โครงงานวิจัยลูกค้าทองของสมาพันธ์ผู้ค้าทองคำโลก ปี 2005 ได้มีการสำรวจจากกลุ่มคนถึง 9,000 คน ซึ่งเน้นลูกค้าทองใน 6 ประเทศหลัก ซึ่งมีกำลังการซื้อทองคำสูงสุด คือ จีน อินเดีย อิตาลี ซาอุดิอาระเบีย ตุรกี และสหรัฐอเมริกา โดยสหรัฐอเมริกาและอิตาลีเป็นประเทศยกเว้น เพราะประชากรหญิงทุกคนล้วนมีพฤติกรรมและแนวคิดแบบเดียวกันทั้งหมด ในขณะที่อีก 4 ประเทศ ซึ่งจัดเป็นประเทศกำลังพัฒนา จะเน้นแต่ผู้หญิงในสังคมคนเมือง โดยจะสำรวจในกลุ่มลูกค้าตั้งแต่อายุ 15-65 ปี

จากการสำรวจของสมาพันธ์ผู้ค้าทองคำโลกชี้ให้เห็นว่า “การเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรมของกลุ่มประเทศกำลังพัฒนาส่งผลอย่างยิ่งยวดต่อผู้หญิง ซึ่งต่างก็ต้องมีภาระหน้าที่ทางสังคมมากขึ้น หลายคนต้องเอาใจใส่ต่อการแต่งกาย เพื่อให้ดูดีในสังคม จึงมักมีการซื้อทองให้ตนเองในปริมาณที่มากขึ้น โดยเป็นไปตามการเติบโตทางเศรษฐกิจ เพราะยิ่งประเทศมีการพัฒนามากขึ้น ประชาชนมีฐานะดีขึ้น ก็ยิ่งมียอดการซื้อทองที่เพิ่มมากขึ้น โดยพบว่าตั้งแต่ปี 2002 เป็นต้นมา ลูกค้าทองในกลุ่มประเทศดังกล่าวต่างก็มียอดการซื้อเครื่องประดับทองที่มากขึ้น โดยเฉพาะผู้หญิงจากประเทศจีน อินเดีย ซาอุดิอาระเบีย และสหรัฐอเมริกา

อนึ่ง การสำรวจได้จัดแบ่งลูกค้าเป้าหมายออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ ๆ คือ กลุ่มผู้หญิงที่ขนบธรรมเนียมประเพณีและสถานะทางสังคมผลักดันให้ต้องสนใจรูปโฉมภายนอกมากขึ้น กลุ่มผู้หญิงที่ใส่ใจต่อการแต่งกายจึงชื่นชอบเครื่องประดับทอง และกลุ่มผู้หญิงที่มีความมั่นใจสูง เป็นผู้หญิงที่มีความคิดสร้างสรรค์

กลุ่มผู้หญิงที่ขนบธรรมเนียมประเพณีและสถานะทางสังคมผลักดันให้ต้องสนใจรูปโฉมภายนอกมากขึ้น : กลุ่มหลักอยู่ในประเทศอินเดีย

ผู้หญิงกลุ่มนี้ยึดมั่นและปฏิบัติตามกรอบของขนบธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรม สถานะทางสังคมผลักดันให้ต้องสนใจรูปโฉมภายนอกมากขึ้น โดยขนบธรรมเนียมของอินเดียมักมีการใช้เครื่องประดับทองเป็นสื่อสัญลักษณ์ทางการปฏิบัติที่ถูกต้องของสังคม ผู้หญิงกลุ่มนี้จึงมักใช้ทองในการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น และมิได้ปราถนาที่จะใช้เครื่องประดับในรูปแบบที่ทันสมัย และไม่ต้องการเป็นผู้หญิงหัวสมัยใหม่ โดยบทบาทความเป็นภรรยาและมารดาจะยังคงเป็นสิ่งที่มีความสำคัญที่ต้องพึงปฏิบัติให้ดีที่สุด

เครื่องประดับทอง โดยเฉพาะสีเหลืองทอง มีบทบาทสำคัญต่อผู้หญิงกลุ่มนี้ ทองสามารถบ่งบอกได้ถึงสถานะความร่ำรวย ช่วยปรับปรุงรูปโฉม และเป็นสัญลักษณ์ที่สำคัญในพิธีแต่งงาน เครื่องประดับทองที่ได้รับความนิยมจึงไม่มีความหลากหลายมากนัก หากเทียบกับเครื่องประดับประเภทอื่น กระนั้นก็ยังคงมีบ้างที่ชื่นชอบการสวมใส่เครื่องประดับทอง เพราะเหตุผลทางอารมณ์ความรู้สึก โดยการซื้อเครื่องประดับทองสำหรับผู้หญิงกลุ่มนี้ ยังคงเป็นการซื้อเพื่อการลงทุนด้วยเช่นกัน
กลุ่มผู้หญิงที่ใส่ใจต่อการแต่งกาย จึงชื่นชอบเครื่องประดับทอง : กลุ่มหลักมาจากทั้ง 6 ประเทศ

ในกลุ่มประเทศโลกตะวันออกแม้ว่าผู้หญิงมุ่งที่จะปรับเปลี่ยนตนเองให้เป็นผู้หญิงที่มีหัวคิดทันสมัย มีความมั่นใจในตนเองมากขึ้น ต้องการที่จะดูดีในสังคม แต่หลาย ๆ คนก็ยังคงตระหนักถึงกรอบของขนบธรรมเนียมประเพณี

โดยรวมเครื่องประดับทองยังคงมีบทบาทสำคัญสำหรับผู้หญิงกลุ่มนี้ แต่ละคนเป็นเจ้าของเครื่องประดับทองหลายชิ้น และยังคงมีความต้องการที่จะซื้อทองเพิ่มมากขึ้นไปอีก เพราะเครื่องประดับทองจัดเป็นเครื่องเสริมความงามใส่แล้วทำให้ผู้คนมองว่ามีสถานะทางสังคมที่ดี กระนั้นคุณค่าของเครื่องประดับทองในการเป็นมรดกตกทอดยังคงมีความสำคัญ และประเพณีการซื้อทองเพื่อเป็นของขวัญ และการมอบเพื่อแสดงคุณค่าทางอารมณ์ความรู้สึกที่ดีต่อกันยังเป็นสิ่งที่มีความสำคัญอย่างยิ่งยวด

กลุ่มผู้หญิงที่มีความมั่นใจสูง เป็นผู้หญิงที่มีความคิดสร้างสรรค์ : กลุ่มหลักมาจากประเทศจีน ซาอุดิอาระเบีย อิตาลี และสหรัฐอเมริกา

ผู้หญิงกลุ่มนี้ปราถนาที่จะแสดงออกซึ่งอารมณ์ ความรู้สึก และความเป็นตัวของตัวเองผ่านทางการสวมใส่เสื้อผ้า จิวเวลรี่ และเครื่องแต่งกาย มักมีหัวคิดในทางสร้างสรรค์ มีการแสดงออกถึงความเป็นเอกลักษณ์ตามแบบฉบับของตัวเอง โดยต้องการที่จะดูแตกต่าง และมีแบบฉบับเป็นของตนเอง

ทั้งนี้ ผู้หญิงกลุ่มนี้ยังจัดเป็นกลุ่มที่มีความก้าวหน้ามากที่สุด เพราะเปี่ยมด้วยความมั่นใจในตนเอง ชอบแสดงออก มีสมดุลทางอารมณ์ ความรู้สึกที่พอเหมาะ สงบ และค่อนข้างที่จะไม่สนใจใคร

โดยเป็นกลุ่มที่ชอบพบปะสังสรรค์ นิยมหาประสบการณ์ใหม่ ๆ ให้กับชีวิต และการชอบออกไปเที่ยวนอกบ้านยังถือเป็นหัวใจหลักของคนกลุ่มนี้อีกด้วย
เครื่องประดับทองที่ผู้หญิงกลุ่มนี้เห็นว่ามีคุณค่า คือ ชิ้นงานที่มีเอกลัษณ์ มีรูปแบบ และสีสันแปลกตา มักชื่นชอบทองคำขาว และนิยมงานต้นแบบที่ไม่ลอกเลียนแบบใคร

เป็นที่รู้กันดีว่า สินค้าเครื่องประดับ จัดเป็นการค้าที่เป็นรากฐานสำคัญของอุตสาหกรรมทองทั้งหมด โดยยอดความต้องการในเครื่องประดับทองมีมากถึงร้อยละ 70 ทั้งนี้ กรรมการผู้จัดการฝ่ายเครื่องประดับทอง และการตลาดของสมาพันธ์ผู้ค้าทองคำโลก ฟิลิป โอเดน กล่าวว่า “จากการสำรวจ จะเห็นได้อย่างชัดเจนว่า ตลาดโลกไม่ได้มองเครื่องประดับทองว่ามีความสำคัญแค่เป็น “การลงทุน” หรือ “เครื่องประดับ” ธรรมดา ๆ อีกต่อไป”

ทั้งนี้ เครื่องประดับทองได้กลายเป็นหนึ่งในสินค้าที่ผู้หญิงทั่วโลกอยากครอบครองมากที่สุด โดยมียอดการซื้อเพิ่มมากขึ้นตั้งแต่ปี 2002 และเป็นที่น่าสนใจว่า ผู้หญิงมีแนวโน้มที่จะนิยมซื้อทองให้ตนเองมากขึ้น โดยมิได้เป็นฝ่ายรอให้มีคนอื่นมาซื้อให้อีกต่อไป กระนั้น สำหรับผู้หญิงแล้ว ทองยังคงเป็นสิ่งที่มีคุณค่า และจะเป็นของที่ใคร่อยากได้อยากซื้อหาไปตลอดชีวิต

แปลและเรียบเรียงโดย ศูนย์ข้อมูลอัญมณีและเครื่องประดับสถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ

�